نگاهی به تأثیر زاویه نامناسب تلفن همراه در کودکان و نوجوانان
در دنیای امروز، استفاده از تلفنهای همراه و تبلتها به یکی از بخشهای جداییناپذیر زندگی روزمره کودکان و نوجوانان تبدیل شده است. این دستگاهها علاوه بر اینکه ابزارهایی برای برقراری ارتباط و سرگرمی هستند، به عنوان منابعی برای آموزش، یادگیری و دسترسی به منابع اطلاعاتی مورد استفاده این گروه سنی قرار میگیرند. با این حال، استفاده مداوم و نادرست از موبایل و تبلت، به ویژه در زوایای نامناسب، میتواند تأثیرات منفی جدی بر سلامت جسمی و روانی کودکان و نوجوانان داشته باشد.
بر اساس نتایج مطالعات صورت گرفته، نشستن در زوایای نادرست و خم شدن سر به سمت پایین در حین استفاده از موبایل یا تبلت، میتواند منجر به مشکلاتی نظیر دردهای گردن، کمر و چشم، همچنین کاهش تمرکز و اختلالات خواب شود. در این مقاله، قصد داریم به بررسی تأثیرات زاویه نامناسب استفاده از تلفن همراه یا تبلت در کودکان و نوجوانان بپردازیم و راهکارهای مناسب برای رفع این مشکل معرفی کنیم. لطفاً تا پایان همراه ما باشید.
زاویه نامناسب استفاده از تلفن همراه یا تبلت چیست؟
زاویه نامناسب استفاده از دستگاههای دیجیتالی مانند تلفن همراه یا تبلت، به وضعیتی اشاره دارد که در آن فرد (به ویژه کودکان و نوجوانان) هنگام استفاده از این تجهیزات، بدن خود را به شکلی قرار میدهد که به سلامت جسمی او آسیب میزند. این زاویهها معمولاً شامل موارد زیر هستند:
نگاه به پایین
وقتی کودک یا نوجوان موبایل را در دستانش نگهمیدارد و به صفحهنمایش آن خیره میشود، گردن او به سمت پایین خم شده و فشار زیادی بر روی گردن و ستون فقرات او وارد میشود.
چرخش سر
در برخی موارد، فرد ممکن است سر را به یک سمت بچرخاند تا بهتر بتواند صفحهنمایش را ببیند. این وضعیت نیز میتواند منجر به درد و ناراحتی در ناحیه گردن و شانهها شود.
فاصله نامناسب
اگر دستگاه خیلی نزدیک یا خیلی دور از چشمان فرد باشد، میتواند باعث خستگی چشم و مشکلات بینایی مانند نزدیکبینی شود.
نشستن در وضعیت نامناسب
نشستن در حالتهای نامناسب (مثلاً نشستن روی زمین یا روی مبل بدون پشتیبانی کافی) میتواند به مشکلات اسکلتی-عضلانی کودک یا نوجوان منجر شود.
استفاده طولانیمدت
استفاده طولانیمدت از موبایل یا تبلت بدون استراحت داشتن، حتی با رعایت زاویه صحیح قرار گیری بدن، میتواند باعث خستگی چشم، سردرد و سایر مشکلات جسمی شود.
تأثیرات زاویه نامناسب تلفن همراه یا تبلت در کودکان و نوجوانان
استفاده از تلفن همراه یا تبلت با زاویه نامناسب در کودکان و نوجوانان به اثرات جسمی متعددی منجر میشود که برخی از آنها عبارتاند از:
مشکلات بینایی
استفاده طولانیمدت از تلفن همراه یا تبلت موجب بروز مشکلات بینایی مانند خستگی و ناراحتی چشم، تاری دید، سردرد و خشکی چشم در کودکان و نوجوانان میشود.
مشکلات گردن و شانه
استفاده زیاد از وسایلی مانند تلفن همراه یا تبلت، باعث وارد شدن فشار بیش از حد به ستون فقرات به ویژه در ناحیه گردن و بروز مشکلات عضلانی و اسکلتی در کودکان و نوجوانان میشود. وزن سر یک انسان بالغ تقریباً 4 تا 5 کیلوگرم است. هنگامی که سر فرد به جلو خم میشود، برای حفظ تعادل سر در حالت ایستا و تحمل وزن آن، عضلات، تاندونها، رباطهای گردن و دیسکهای میان مهرههای گردن وظیفه جذب و پخش نیروی وارد بر سر را به عهده میگیرند.
به عنوان مثال، اگر سر کودک یا نوجوانی که در حال استفاده از موبایل یا تبلت است، 15 درجه به سمت جلو خم شود، وزن احساس شده سر توسط بدن معادل 12 کیلوگرم است. اگر این زاویه 45 درجه باشد، وزن سر برابر با 22 کیلوگرم و زمانی که زاویه خم شدگی گردن به 60 درجه برسد، وزن سر برابر با 27 کیلوگرم خواهد شد. واضح است که وارد شدن چنین نیروی زیادی به مدت چند ساعت، باعث احساس درد در گردن، کمر و ستون فقرات شده و با گذشت زمان به مهرهها و دیسکهای گردن و کمر آسیب میرساند.
لازم است بدانید که کودکان و نوجوانان به طور متوسط تقریباً 2 تا 6 ساعت از روز را صرف استفاده از دستگاههای دیجیتال میکنند. بنابراین، خم کردن گردن به سمت پایین یا چرخاندن آن به یک سمت در هنگام استفاده از موبایل یا تبلت، باعث درد و تنش در ناحیه گردن کودکان و نوجوانان و ایجاد فشار بر روی ستون فقرات میشود.
مشکلات کمر
نشستن در وضعیتهای نامناسب یا بدون پشتیبانی کافی میتواند به مشکلات کمر منجر شده و در طولانی مدت، خطر ابتلاء به اسکولیوز، مشکلات اسکلتی و تغییرات ساختاری در ستون فقرات افزایش دهد.
ابتلاء به اختلال خواب
مطالعات نشان داده است که در هنگام مشاهده طولانیمدت تلفن همراه و تبلت در تاریکی، طول موج کوتاه نور آبی ساطع شده از صفحه نمایش این دستگاهها منجر به تأخیر در ترشح هورمون خواب یا ملاتونین میشود و کیفیت خواب کودکان و نوجوانان را تحت تأثیر قرار میدهد.
پائین آمدن کیفیت خواب کودکان و نوجوانان علاوه بر خستگی و خواب آلودگی و اختلالات تمرکز، موجب افزایش خطر ابتلاء به افسردگی، چاقی، دیابت و بیماریهای قلبی میگردد.
مشکلات روانی
استفاده نادرست و مداوم کودکان و نوجوانان از گوشیهای هوشمند و تبلت، باعث افزایش استرس و اضطراب در این گروه سنی میگردد و به دلیل کاهش تعاملات اجتماعی، ممکن است به احساس تنهایی و افسردگی آنها منجر شود.
والدین در استفاده کودکان و نوجوانان از تلفن همراه یا تبلت با زاویه مناسب چه نقشی دارند؟
نقش والدین و آموزش در استفاده صحیح و بهینه از دستگاههای دیجیتال بسیار حائز اهمیت است. این نقش به شکلهای مختلفی خود را نشان میدهد که در ادامه به برخی از آنها اشاره میشود:
آموزش اصولی
والدین باید نحوه استفاده صحیح از دستگاههای دیجیتال مانند تلفن همراه یا تبلت را به فرزندان خود آموزش دهند. این کار شامل آموزش تنظیم ارتفاع و زاویه صفحهنمایش، فاصله مناسب از چشم و روشهای نشستن صحیح است. همچنین، والدین باید فرزندان را به رعایت زمانهای مشخص برای استفاده از این دستگاهها تشویق کنند و به آنها یاد دهند که لازم است زمانهایی را نیز برای استراحت در نظر بگیرند.
ایجاد محیط مناسب
والدین باید محیطی مناسب برای استفاده از تلفن همراه یا تبلت ایجاد کنند، از جمله میز و صندلی مناسب که از ابتلای آنها به مشکلات جسمی ناشی از استفاده طولانی مدت از این تجهیزات جلوگیری کند. علاوه بر این، والدین میتوانند فرزندان را به شرکت در فعالیتهای ورزشی و بازیهای خارج از خانه تشویق کنند تا تعادل بین استفاده از تکنولوژی و فعالیتهای فیزیکی برقرار شود.
استفاده از هولدرهای موبایل یا تبلت
نگه داشتن طولانی مدت دست در ارتفاع برای حفظ تلفن همراه و تبلت کار دشواری است که حتی باعث درد و آسیب به مچ دست میشود. والدین میتوانند با تهیه کردن هولدرهای موبایل یا تبلت برای فرزندانشان، این امکان را در اختیار آنها قرار دهند که این دستگاهها را در بهترین موقعیت فیزیکی متناسب با بدن خودشان قرار دهند و از آسیبهای احتمالی به ستون فقرات تا حد زیادی جلوگیری به عمل آورند.
توصیههای مهم برای استفاده صحیح کودکان و نوجوانان از تلفن همراه یا تبلت
برای رعایت زاویه مناسب تلفن همراه و تبلت و جلوگیری از مشکلات جسمی و چشمی، بهتر است به نکات زیر توجه نمایید:
زاویه دید مناسب
یکی از مهمترین نکاتی که باید در هنگام استفاده از دستگاههای دیجیتال موردتوجه قرار داد، تنظیم زاویه دید مناسب است. صفحهنمایش تلفن همراه یا تبلت باید در سطح چشم یا کمی پایینتر از آن قرار گیرد. این کار کمک میکند تا گردن شما در وضعیت طبیعی و راحتی باقی بماند. فاصله بین چشمها و صفحهنمایش نیز باید حدود 50 تا 70 سانتیمتر باشد تا میزان فشار بر روی چشمها کاهش یابد.
زاویه صفحهنمایش
یکی دیگر از توصیههای مهم برای استفاده صحیح کودکان و نوجوانان از تلفن همراه و تبلت، تنظیم نور صفحه نمایش است که بهتر است برای کاهش میزان بازتاب نور، به گونهای تنظیم شود که نور مستقیم (مانند نور خورشید یا نور لامپ) به آن نتابد. برخی از دستگاهها نیز دارای تنظیمات فیلتر نور آبی هستند که میتواند به کاهش خستگی چشم کمک کند.
نحوه نشستن
کودک یا نوجوان خود را عادت دهید که هنگام نشستن بر روی صندلی و استفاده از تلفن همراه یا تبلت، پاهایش را به طور کامل روی زمین و زانوها را در سطحی پائینتر از لگن قرار دهد. اگر در حالت دراز کش از موبایل یا تبلت استفاده میکند، بهتر است صفحه نمایش را درست مقابل صورت خودش نگه دارد و از خم کردن زیاد گردن به سمت پائین تا حد امکان خودداری کند.
استراحتهای منظم
برای کاهش آسیبهای ناشی از زاویه نامناسب حین استفاده از تلفن همراه و تبلت، بهتر است قانون 20-20-20 را رعایت کنید. بر اساس این قانون، هر 20 دقیقه یک بار که به صفحه نمایش موبایل یا تبلت خیره میشوید، به مدت 20 ثانیه به چیزی که در فاصله 20 فوتی یا 6 متری شماست، نگاه کنید. این کار باعث کاهش خستگی چشم و تغییر زاویه قرارگیری گردن شما میشود.
هرازگاهی نیز از جای خود بلند شوید و حرکات کششی انجام دهید تا از گرفتگی عضلات در اثر نشستن زیاد جلوگیری نمایید.
با رعایت این توصیهها، میتوانید از دستگاههای دیجیتال به شکلی سالمتر و راحتتر استفاده کنید و خطرات ناشی از استفاده نادرست را کاهش دهید.
تأثیر هولدرها در قرارگیری صحیح موبایل و تبلت
هولدر موبایل یا تبلت، وسیلهای است که برای نگهداشتن یا قرار دادن با زاویه مناسب تلفن همراه یا تبلت در یک موقعیت ثابت مورد استفاده قرار میگیرد. این تجهیز به گونهای طراحی شده است که گوشی را در جای خود نگه میدارد و مانع لیز خوردن یا افتادن آن در حین استفاده میشود. در ادامه، به بررسی نقش و تأثیر هولدرها در قرارگیری صحیح موبایل و تبلت میپردازیم:
بهبود وضعیت ارگونومیک
با استفاده از هولدر موبایل یا تبلت، میتوان دستگاه را در سطح چشم یا کمی پایینتر قرار داد. این کار فشار وارد شده بر روی گردن و کمر را کاهش میدهد و موجب حفظ وضعیت طبیعی بدن میگردد. علاوه بر این، هولدرها باعث میشوند که کاربر بتواند بدون نیاز به نگهداشتن موبایل یا تبلت، به راحتی با آنها کار کند. این موضوع به کاهش خستگی عضلانی کمک میکند.
تنظیم زاویه دید
بسیاری از هولدرهای موبایل یا تبلت مجهز به قابلیت تنظیم زاویه صفحهنمایش هستند. این ویژگی به کاربر این امکان را میدهد که صفحهنمایش را در زاویهای مناسب که منجر به کاهش تابش خیرهکننده و بازتاب نور میشود، قرار دهد. همچنین، با تنظیم مناسب زاویه دید، کاربر میتواند بدون خستگی چشم، به صفحهنمایش موبایل یا تبلت نگاه کند.
افزایش راحتی استفاده
هولدرهای موبایل یا تبلت معمولاً چندمنظوره هستند و برای استفاده در مکانهای مختلف از جمله روی میز، داخل خودرو یا حتی در تختخواب طراحی شدهاند. استفاده از هولدر، باعث آزاد بودن دستهای کاربر میشود و به او این امکان را میدهد که به طور همزمان به انجام فعالیتهای دیگری مانند نوشتن، غذا خوردن و … بپردازد.
جلوگیری از آسیبهای فیزیکی
هولدرهای موبایل یا تبلت معمولاً طراحی شدهاند تا دستگاه را در جای خود ثابت نگه دارند و از افتادن آن و خطر آسیبهای فیزیکی مانند خط و خش یا شکستگی جلوگیری کنند.
افزایش تمرکز و بهرهوری
به کمک هولدرهای موبایل یا تبلت، این تجهیزات در یک موقعیت ثابت و مناسب قرار میگیرند و کاربر میتواند هنگام استفاده از آنها تمرکز و بهرهوری بیشتری داشته باشد.
سخن پایانی
همانطور که در این مقاله گفته شد، با توجه به تأثیرات منفی زاویه نامناسب استفاده از تلفن همراه و تبلت بر سلامت کودکان و نوجوانان، لازم است که والدین، معلمان و خود کودکان و نوجوانان آگاهی بیشتری نسبت به روشهای صحیح استفاده از این دستگاهها داشته باشند. ایجاد عادات صحیح نشستن، استفاده از وسایل جانبی مناسب مانند هولدرها یا پایههای نگهدارنده و تعیین زمانهای مشخص برای استفاده از فناوری میتواند به کاهش خطرات ناشی از زوایای نادرست استفاده از موبایل و تبلت کمک کند و باعث بهبود سلامت کلی این گروه سنی شود.